Seyahat Kuralı (Travel Rule) ve Kripto Varlık Transferleri

Seyahat Kuralı (Travel Rule) Nedir?

Seyahat Kuralı, kripto varlık transferlerine şeffaflık kazandırmak ve kara para aklamayla mücadele etmek amacıyla tasarlanmış önemli bir düzenlemedir. Bu kural, sanal varlık hizmet sağlayıcıları (KVHS’ler) için, kripto para borsaları, bankalar, tezgah üstü piyasalar (OTC), barındırılan cüzdanlar ve kripto saklama çözümleri gibi çeşitli finansal ve merkeziyetsiz finans (DeFi) kuruluşlarını kapsamaktadır. Seyahat Kuralı’nın temel gereklilikleri, belirli yargı alanlarında belirlenen işlemler için, kripto varlık transferlerinin kökenlerini ve hedeflerini net bir şekilde tanımlamayı zorunlu kılmaktadır.

Kripto Seyahat Kuralından Kimler Etkilenir?

Seyahat Kuralı, sanal varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto para işlemleri yürüten tüm işletmeler için geçerlidir. Son beş yıl içinde, farklı ülkeler kripto için Seyahat Kuralı’nı farklı zaman dilimlerinde uygulamaya koymuştur. Örneğin, Singapur ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde bu kural halihazırda yürürlüktedir. Avrupa Birliği genelinde ise 2024’ün sonuna kadar tamamen uygulanması planlanmaktadır.

Türkiye’de Seyahat Kuralı Uygulamaları

Türkiye’de, 25 Aralık 2024 tarihli ve 32763 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9305 sayılı düzenleme ile lisanslı kripto para borsalarının kripto varlık transferlerini 25 Şubat 2025 itibarıyla kayda almaları gerektiği duyurulmuştur. Paribu borsası, yaptığı açıklamada, kripto varlık işlemleri sırasında alıcı veya gönderici tarafıyla ilgili ek bilgilerin beyan edilmesinin gerekeceğini belirtmiştir. Ancak bu düzenlemenin platform üzerinde gerçekleştirilen işlemler üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacağı ifade edilmiştir. Detaylı bilgi için Paribu’nun yayımladığı açıklamaya ve Resmi Gazete’deki yönetmeliğe ulaşabilirsiniz.

Seyahat Kuralı Hangi Bilgileri Gerektiriyor?

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından belirlenen Seyahat Kuralı uyarınca, işlem gerçekleştirilmeden önce aşağıdaki bilgilerin başlatıcı KVHS tarafından doğrulanması gerekmektedir:

• Oluşturanın adı,
• Menşei hesap numarası,
• Menşei sahibinin fiziksel adresi VEYA
• Gönderenin TC kimlik numarası veya müşteri kimliği ya da doğum tarihi ve yeri.

İşlem yapılmadan önce, aşağıdaki bilgilerin yararlanıcı KHVS tarafından doğrulanması gerekmektedir:

• Yararlanıcının adı,
• Yararlanıcının hesap numarası.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Nedir?

1989 yılında G7 ülkeleri tarafından Paris’te kurulan FATF’nin ilk amacı kara para aklamayla mücadele etmektir. Bu görev, birkaç yıl içinde terörizmin finansmanını da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. FATF, bu tür zararlı faaliyetleri önlemek için uluslararası standartlar belirlemekte ve bu standartlara ulaşmak amacıyla yasal ve düzenleyici reformlar gerçekleştirmek için çalışmaktadır. Şu anda 39 üyesi bulunan FATF, toplamda 200 ülkenin bu zararlı sorunlara karşı küresel bir yanıt olarak bu standartları uygulamaya koyma taahhüdünde bulunduğu bir platformdur.