Kripto Para Tarihinde Yaşanan En Büyük Krizler: Kaybolan Paraların Haddi Hesabı Yok!

Kripto para meraklıları artık bu cins krizlere alıştı, bilhassa Mt. Gox saldırısından, FTX çöküşüne ve THODEX skandalına kadar bir dizi kıymetli kriz yaşandı.

İşte bu krizlerin içinden en büyük birinci 10 tanesi ve kripto para fiyatları üzerindeki tesirleri:

1. Mt. Gox taarruzunda milyon dolarlar pahasında Bitcoin çalındı.

2014 yılında, bir vakitler dünyanın en büyük Bitcoin borsası olan Mt. Gox aniden kapandı ve iflas müracaatında bulundu. Bu ani kapanmanın nedeni, yaklaşık 850.000 Bitcoin’in çalınmasıydı. Bu ölçüdeki Bitcoino devirde yaklaşık 450 milyon dolar kıymetindeydi.

Bu kriz, Bitcoin’in fiyatının yalnızca haftalar içinde 800 dolardan 200 dolara düşmesine neden oldu.

2. Silk Road kapanışı ile Bitcoin’in ismi zedelendi.

2013 yılında, yasa dışı mal ve hizmetlerin satıldığı çevrim içi pazar yeri Silk Road, FBI tarafından kapatıldı. Bu, Bitcoin fiyatının 140 dolardan 110 dolara gerilemesine neden oldu.

Diğer krizlerle karşılaştırıldığında, bu olay, Bitcoin’in yasa dışı aktiviteler için kolaylıkla kullanılan bir para ünitesi olduğunu vurguladı.

3. ICO balonunun 2017’de patlaması ile yatırımcılar ortasında panik duygusu ortaya çıktı.

2017’deki ICO çılgınlığında, binlerce yeni kripto para ünitesi piyasaya girdi. Bunların birçoğu dolandırıcılık temelli projelerdi. ICO balonu patladığında, Bitcoin fiyatı 20 bin dolardan 6 bin dolara kadar düştü.

Aynı vakitte, piyasayı etkileyen ICO tokenlerinin fiyatları süratle düşerek yatırımcılar ortasında panik yarattı.

4. Çin’de yaşanan seller, Bitcoin madenciliğini durma noktasına getirdi.

2018 yılının 26 ve 27 Haziran günlerinde, Çin’de altı kentte tesirini gösteren seller nedeniyle 91.000’den fazla insan etkilendi. Bu doğal felaket, kripto para piyasasını önemli formda etkiledi.

Çin, o devirde kripto para madenciliği alanında önder bir pozisyondaydı ve sel felaketi, madencilik ekipmanlarına ziyan verdi. Bu da Bitcoin madencilik suratının keskin bir formda düşmesine neden oldu. Hatta Bitcoin ağı, neredeyse kapanma noktasına geldi.

Bitcoin madencilik suratı; Bitcoin ağının, süreçleri doğrulama ve teminat altına alma suratını söz eder. Bu olay; Bitcoin’in, merkezî olmayan bir para ünitesi olduğu görüşüne gölge düşürdü.

5. Bitconnect çöküşünde birçok yatırımcı büyük finansal darbeler aldı.

Ocak 2018’de, o devirde büyük potansiyele sahip bir platform olarak görülen Bitconnect’in aslında bir dolandırıcılık olduğu açığa çıktı.

Bitconnect, yatırımcılara yüksek getiriler sunma vaadiyle faaliyet gösteren bir kripto para borç verme ve ticaret platformuydu. Ponzi dolandırıcılığı olduğu ortaya çıktığında, platformun kendi tokeni BCC, yalnızca birkaç saat içinde 400 dolardan birkaç dolara düştü.

Bu kriz, kripto para kesiminde dolandırıcılığa karşı düzenleyici uğraşların artmasını sağladı.

6. Genel olarak ekonomiyi etkileyen COVID-19, Bitcoin ve başka kripto paraları da es geçmedi.

Küresel belirsizlikler nedeniyle yatırımcılar, inançlı limanlar arayışında altın üzere klasik varlıklara yöneldi ve bu durum, Bitcoin’in fiyatını 9 bin dolardan 4 bin dolara kadar düşürdü. Bu süratli düşüş, Bitcoin’in dijital altın olarak görülme algısına büyük bir darbe vurdu.

7. Kripto para madenciliğinin kalbi Çin, 2021’de madenciliği yasakladı.

Bu atılım, Bitcoin’in fiyatının 40.000 dolardan 30.000 dolara kadar gerilemesine neden oldu. Çin hükûmetinin bu tavrı, yatırımcılar ortasında kripto paraların güvenilmezolduğu algısını güçlendirdi.

8. Çinli emlak devinin ifasıyla Bitcoin fiyatı neredeyse beklenenin tam aksisini yaptı.

2021 yılında Çinli emlak devi Evergrande ile ilişkilendirilen bir emlak krizi patlak verdi. Bu olay, küresel ekonomik meçhullüğü tetikledi.

Krizin başlangıcında Bitcoin’in fiyatı 50.000 doların üzerine çıktı, lakin daha sonra süratle 40.000 dolara geriledi.

9. FTX çökünce milyonlarca yatırımcı yatırımlarını kaybetti.

2022 yılında, FTX, o vakitlerde en uygun ve emniyetli kripto para borsalarından biri olarak kabul edilirken sadece birkaç gün içinde iflas etti.

Borsanın iflasına giden süreçte yaşanan belirsizlikler,Bitcoin’i son bir yıldan daha uzun bir mühlet evvel gördüğü 25.000 dolara düşürdü. Bu düşüşün ardında borsanın mali badireler yaşadığı ve kripto para yatırımlarını sattığı argümanları vardı.

Ancak gerçekte, borsa güç durumdaydı ve iflasına kadar olan süreçte kullanıcıların kripto paralarını kullanmıştı. Bu gerçeklerin ortaya çıkmasıyla tüm kripto para piyasası yeni bir düşüş devrine girdi.

10. THODEX skandalında 400 binden fazla Türk yatırımcı etkilendi.

2021ve öncesinde, sağlam bir Türk kripto para borsa platformu olarak kabul edilen THODEX, birebir yılın nisan ayında birdenbire kapandı. Bu olay sonucunda, 2 milyar doların üzerinde kripto varlık içeren bu platforma erişim sağlayan 400 binden fazla kullanıcı mağdur oldu.

Borsanın kurucusu Faruk Fatih Özer ise gizemli bir halde kayboldu. Fakat 2023 nisan ayında Özer yakalandı ve 11.196 yıl 10 ay 15 gün mahpus cezasına çarptırıldı. Kardeşlerine de 135 milyon Türk lirası cezası verildi.

Bu skandal, bilhassa Türkiye’de kripto para ünitelerine yönelik daha sıkı yasal düzenlemelerin gerekliliğini ve yatırımcıların hükûmet tarafından korunması gereksinimini vurguladı.

Tüm bu krizlere karşın, Bitcoin şimdiye kadar epey güçlü bir varlık olarak kendini kanıtladı ve çoklukla bu krizlerden belli bir mühlet sonra tekrardan bedel kazandı. Son devirde, Bitcoin daha fazla kabul görmeye ve yasal bir varlık olarak tanınmaya başladı.

Kripto para ünitelerinin geçmişi, krizler, büyük gelişmeler, keskin yükselişler ve düşüşlerle doludur. Ancak bu çeşit olaylar kripto varlıkları test eder. Bu nedenle, gelecekte dijital varlıkların hem Türkiye’de hem de dünya genelinde daha fazla yaygın olarak kabul görmesinin potansiyeli bulunmaktadır.