İçerik
Kripto Para Piyasalarının Gerçekleri
Kripto para piyasaları denilince ilk akla gelenlerden biri, kişilerin kısa süre içinde muazzam kazançlar elde ederek zenginleşmesi olabilir. Regülasyon eksiklikleri, altcoin’lerin düşük piyasa değerleri ve yatırımcı çekmek amacıyla gerçekleştirilen manipülasyonlar gibi pek çok neden, piyasalarda aşırı yükselişler yaşanmasına yol açmaktadır. Bu durum, birçok insanın risk iştahını artırmakta. Kendi deneyimlerime dayanarak, ben de yakın bir arkadaşımın Dent (DENT) ile sağladığı %100’lük kazançla bu dünyaya adım atmıştım. O günden bu yana kripto para piyasalarını takip ediyorum. Bugün, yüksek katsayıyla kazanç sağlama potansiyeline sahip bu piyasaların, bireylerin parayla olan ilişkisini nasıl etkilediğinden bahsedeceğim.
Yüksek Kazanç Arayışı ve Etkileri
Kripto para sektörünü en çok takip eden ülkeler arasında Türkiye, Nijerya, Tayland ve Vietnam gibi ekonomik sıkıntılarla boğuşan ülkelerin yer aldığı görülüyor. Bu ülkelerdeki bireylerin yatırım kararları, harcama alışkanlıkları ve kumar gibi riskli davranışlara yönelmeleri üzerinde ekonomik koşullar ve gelişmişlik düzeyi gibi birçok faktör etkili rol oynamaktadır. Örneğin, ABD’deki faiz kararlarının, bireylerin yatırım tercihlerini nasıl etkilediğini gözlemleyebiliyoruz. Ancak Türkiye gibi ülkelerde, faiz kararları küçük ve orta ölçekli yatırımcıların kararlarını pek etkilemiyor; zira bu ortamda güvensizlik hâkim ve bireylerin finansal okuryazarlığı yetersiz.
Normal şartlar altında, bir yatırımcının portföyünü risk toleransına ve mevcut bakiyesine göre çeşitli yatırım araçlarına yayması gerekmektedir. Ancak, “X” hissesinden veya altın yatırımından elde edilecek %40-50’lik kazanç, birçok yatırımcı için tatmin edici olmuyor. Bunun arkasında, işlem yapılan bakiyelerin düşük olması ve kişilerin yüksek kazanç beklentileri yatıyor.
Asıl Sorun: Yüksek Kazanç Beklentisi
Asıl hikaye, 50x ya da 100x yapmaktan sonra başlıyor. Kripto para sektöründe neredeyse herkes, çevresindeki birinin X coin’inden 50x-100x kazanç sağladığını duymuştur. Eğer sizin tanıdığınız biri bu başarıyı elde etmediyse, tanıdığınızın tanıdığı mutlaka bunu başarmıştır. Bu tür hikayeler, bireyleri kripto paralara yatırım yapmaya ve daha yüksek riskli hamleler almaya yönlendirmekte. İnsanlar, “Eğer o bunu yapabildiyse ben de yaparım” düşüncesiyle büyüklük yanılsamasına kapılmakta ve risk iştahlarını artırmaktadır.
Gerçekten de yüksek katsayıyla kazançlar elde etme olasılığı mevcut; umarım siz de böyle bir fırsatla karşılaşırsınız. Ancak, 50x-100x kazanç elde etmeden önce ve elde ettikten sonra dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar bulunuyor:
- Temellendirme: Birçok kişi, adını ya da ne işe yaradığını bilmediği coin’lere yüksek kazançlar elde etme umuduyla tüm yatırımlarını yapma hatasına düşüyor. Eğer yatırım kararlarınız yalnızca başkalarından duyduğunuz bilgilere dayanıyorsa, yeniden gözden geçirmeniz gerekiyor. Böyle bir yaklaşım, spekülasyondan ve kumar oynamaktan öteye gitmiyor.
- Kademeli Kar Alma: 50x kazanç beklentisi anlaşılabilir bir durum ancak eğer yüksek kazançlar elde ettiğiniz halde kâr almıyorsanız, muhtemelen boğa piyasasının sonunda tüm paranızı kaybedeceksiniz. Örneğin, 2024’ün Mart ayında büyük kazançlar elde eden birçok kişi, Eylül ayında başlangıç noktalarına geri dönmüştü. Bireysel deneyimim olarak, Lithium (LITH) adlı coin’den 100x beklerken 15x kazanç elde ettiğimde hiçbir kâr almamıştım. Sonrasında bu paritenin %90’dan fazla düştüğünü gördüm. Neyse ki, yine de 2x kârla satış yapabilmiştim, ama bu kazancım beni asla tatmin etmedi.
- Fiyat Algısı: Yüksek katsayıya sahip kazançlar görmek, insanların fiyat algısını bozabiliyor. Yüzde 20-30’luk kazançlar bile oldukça iyiyken, birçok kişi 2x-3x’lik kazançları yeterli görmemekte.
- Açgözlülüğü Terbiye Etmek: Bakiyeniz büyüdükçe açgözlülüğünüz de artabilir. Rasyonel olarak bakıldığında 15x kazanç muazzam bir oran ancak neden daha fazlasını kazanamayalım? Bu aşamada, matematiksel gerçekler de devreye girmekte ve 15x kazanç elde eden bir paritenin 45x yapması için 3x daha gerekmektedir.
- Nakit Tutmanın Önemi: Portföy yönetimi açısından bakiyenizin %20’sini nakit olarak tutmak, olası sert düşüşlerde alım yapabilmeniz için kritik öneme sahiptir. Yüksek katsayı beklentisi, genellikle bunun önündeki en büyük engellerden biridir.
- Umut ve Gerçeklik: Umut, korkudan daha güçlü bir duygu olabilir. Ancak, kazanç sağlamadan önce umudunuzu kaybetmemek ve gerçekçi olmak önemlidir. “Belki buradan döner” düşüncesi, piyasa dinamikleriyle örtüşmüyor.
Sonuç
Özetle, belki bir gün 10x-50x-100x kazanç sağlayabilirsiniz, ancak kazandığınız parayı kaybetme ihtimaliniz de oldukça yüksek. Bu piyasanın doğasında hem kazanmak hem de kaybetmek var. Dolayısıyla, risk ve portföy yönetimini aktif bir şekilde yapmalısınız. “Ben alıp unutacağım” gibi bir yaklaşım, finansal piyasalar açısından son derece uygunsuzdur ve kişilerin ellerindeki tüm varlıkları kaybetmesine yol açabilir. Kademeli alım ve satım yapmayı, köşede bir miktar nakit bulundurmayı ve finansal okuryazarlığınızı geliştirerek fırsatları değerlendirmeyi öğrenmelisiniz.
Loading...
