IMF’den Merkez Bankası Dijital Para Birimi Raporu

Bu yıl Facebook, kitleler için bir kripto para birimioluşturma konusunda tartışılmaz bir şekilde çığır açtı.

Bu tartışmanın ortasında Çin, Merkez Bankası tarafından desteklenen dijital yuanını geliştirerek bu sözü yerine getirecek bir adım attı. Uluslararası Para Fonu (IMF), bu iki projenin bankacılık dünyasındaki değişim için önemli katalizörler olduğunu ve dünya çapında Merkez Bankası Dijital Parası (CBDC) olarak bilinen dijital varlıkların yükselişini kabul etmeye teşvik ettiğini söylüyor.

Bu varlıklar, fiat parasının dijital bir biçimi ve dijital ekonomide değer taşımanın uygun, verimli ve daha az maliyetli bir aracı olarak görülüyor. Merkezleştirilmiş varlıklar olarak, Bitcoin gibi merkezi olmayan kripto para birimlerini destekleyen blockchain teknolojisinin kullanımını zorunlu olarak gerektirmezler. IMF’nin yakın tarihli bir raporunda şöyle söyleniyor:

“Libra girişiminin Facebook tarafından duyurulması ve Çin Merkez Bankası tarafından CBDC’nin bildirilmesinin ardından CBDC’ye olan ilgide önemli bir artış gördük.”

CBDC Konusunda Merkez Bankaları Üçe Ayrılıyor

Dünyanın dört bir yanındaki düzenleyiciler, İsviçre’nin maliye bakanı ve Cumhurbaşkanı Ueli Maurer ile Facebook’un kripto projesi Libra’yı tartışmaya ve eleştirmeye devam ederken, IMF’ye göre merkez bankaları üç farklı görüşü savunuyor. İlk grup aşağıdaki gibi:

CBDC’nin geçerliliğini keşfetmek için aktif olarak deneme projeleri yürütürler,Merkez bankasında CBDC ve fintech araştırmalarına ayrılan kaynaklar fazladır,CBDC’nin çıkartılması durumunda desteklenmesi için mevzuatı gözden geçirirler,Rakip CBDC tasarımlarının potansiyel etkilerini aktif olarak incelerler.

Daha ılımlı olan ikinci grubun özellikleri ise şöyledir:

CBDC ve ödeme sistemlerine tahsis edilen kaynakları arttırırlar,Teknolojiyi test ederken daha sınırlı uygulama testine odaklanırlar,CBDC’lere ek olarak alternatif çözümleri aktif olarak araştırırlar.

Üçüncü grup ise şu şekilde karaterize edilebilir:

CBDC’ye acilen bir ihtiyaç olduğunu savunmazlar,Mevcut ödeme düzenlemelerinin iyileştirilmesine ve düzenlemenin güçlendirilmesine odaklanırlar

“Kripto yuan”ın ortaya çıkışıyla ilgili yorum yapanBloomberg finansal hizmetler köşe yazarı Andy Mukherjee, Çin’in Bitcoin’den “çokdaha büyük” bir dijital varlık çıkartarak bankacılık dünyasında sismik birdeğişime işaret edebileceğini belirtti:

“2020’de sunulacak olan kripto yuan, dünyanın en büyükikinci ekonomisinin merkez bankası tarafından desteklenecek… Bir dijital yuan mevcutbankacılık sistemini geçebilir ve para biriminin sahibinin merkez bankasına birdepozito yatırmasına izin vererek potansiyel olarak devleti perakendemüşterilere para tedarik eden tekel kurum haline getirebilir.”

IMF raporu ayrıca, CBDC’lerle ilişkili artı ve eksilerin birlistesini içeriyor. Liste, belirli hükümetlerin dijitalleşmesi için teşvikolarak nakit kullanımının yüksek maliyetli olacağını ve bankacılık sektörü içinrekabet ve çatışma riskinin olumsuzluğunu vurguluyor:

“İnsanlar önemli miktarda CBDC tutmaya karar verirse, mevduat ticari bankalardan çekilebilir. Bankalar, müşterileri elde tutmak için daha pahalı ve işletilebilir toptan fonlar çıkartmak veya mevduat faiz oranlarını yükseltmek zorunda kalacaklar. Sonuç olarak bankalar marjların sıkışmasıyla karşılaşacak veya daha yüksek faiz oranlarıyla kredi vermek zorunda kalacaklardı. CBDC’nin normal zamanlarda ticari banka mevduatları ile ne ölçüde rekabet edeceği, kısmen CBDC’ye ödenen faiz oranlarına bağlı olacak. Faizsiz bir CBDC, sadece nakitin yerine geçebilecek bir şey olurdu.”