Finansal Piyasalarda Doğru Yatırım Yapmanın Önemi

Finansal piyasalarda yapılan en büyük hatalardan biri, ne işe yaradığını bilmediğiniz projelere veya şirketlere yanlış zamanda, yanlış alım noktalarından bilinçsiz bir şekilde yatırım yapmaktır. Bu yazımızda, temel ve teknik analizin ne olduğuna, bu bilgilerin size nasıl avantajlar sağlayabileceğine değineceğiz.

Temel Analiz Nedir?

Finansal piyasalarda temel analiz, bir varlığın ekonomik, sosyal, sektörel ve diğer niceliksel veya niteliksel boyutlar üzerinden değerlendirilmesidir. Bir varlığın temel analizini gerçekleştirmek için makro ve mikroekonomik verilerin yanı sıra küresel gelişmeleri, politik olayları, savaşları ve Türkiye’deki gelişmeleri takip etmeniz gerekmektedir. Örneğin, yapay zekâ projelerinin ön plana çıkmasıyla enerji ve çip sektörlerinin öne çıkacağını öngören bir yatırımcı, bu projelere yatırım yaparak yüksek kâr elde edebilir. Bu tür örnekler çoğaltılabilir.

Ayrıca, şirketlerin kendi içindeki haber akışını da takip etmeniz önemlidir. Örneğin:

• Şirketin yönetim ekibinin kimlerden oluştuğu,
• Şirketle ilgili yolsuzluk veya vergi kaçırma gibi olayların olup olmadığı,
• Anlaşma yaptığı diğer şirketler,
• Katıldığı ihaleler ve gerçekleştireceği projeler.

Tüm bu unsurlar, temel analiz kapsamında değerlendirilmelidir.

Cevaplanması Gereken Sorular

Kripto paralar bağlamında, projelerin token ekonomisi ve mevcut trendlerle ilgili verileri de takip etmelisiniz. Aşağıdaki sorulara yanıt aramak önemlidir:

• “İlgili proje hangi amaçla kullanılıyor?”
• “Arzı ne kadar?”
• “Dağıtım stratejileri ve kilit açılımları nasıl gerçekleşiyor?”
• “Arzı ve token enflasyonunu kontrol etmek için kullanılan yakım mekanizmaları mevcut mu?”
• “Diğer kullanıcıları çekmek için sunulan ödül ve teşvikler neler?”
• “Mevcut trendle (örn. yapay zekâ trendi gibi) uyuşuyor mu?”

Teknik Analiz Nedir?

Teknik analiz ise bir varlığın gelecekteki değerini, geçmiş fiyat hareketleri ve işlem hacimleri üzerinden inceleyerek tahmin etmeye çalışmaktır. Teknik analiz, tarihin tekrar edeceği ve geçmişte görülen benzer yapıların gelecekte de geçerli olacağı inancına dayanır. Daha önceki yazılarımda belirttiğim gibi, “Price Action”dan “Footprint”e kadar birçok teknik analiz yöntemi bulunmaktadır. En basit haliyle bir trend çizgisi çizmek veya destek ve direnç seviyelerini belirlemek dahi teknik analize dâhildir. Ayrıca, hareketli ortalamalar, göreceli güç endeksi (RSI) gibi teknik göstergeler ve formasyonlar da teknik analizin bir parçasıdır.

Destek ve Direnç Seviyeleri Gerçekten Çalışıyor mu?

Teknik analizin mantıklı gelmesinin sebebi, izlenen grafiklerin anlamlandırılma çabasından kaynaklanmaktadır. İnsanlar belirsizlikleri sevmemekte ve kontrol edemedikleri durumlar karşısında kendilerini tehlikede hissetmektedir. Bu belirsizlikleri azaltmanın en kolay yolu, kontrol algısını artıracak eylemlerde bulunmaktır. Teknik analiz, bu belirsizlikleri ortadan kaldırma noktasında önemli bir araçtır. Destek ve direnç seviyeleri gerçekten de çalışmaktadır; çalışmasa dahi fiyatlara tepki aldırabildiği görülmektedir. Böylece teknik analiz, yatırımcıların elinde bir güç olarak ortaya çıkmakta ve öğrenilmesi son derece önemlidir.

Tamamen belirsiz bir ortamda, gelişigüzel bir şekilde işlem yapmak yerine (her şeyin yükseleceğini hissettiniz diye her şey yükselmez), belirli seviyeler belirleyerek alımlar yapabilir, kâr alabilir ve riskinizi azaltmak için stop koyabilirsiniz. Hiçbir teknik bilgiye sahip olmayan bir kişi ise hislerine göre rastgele alımlar yapmakta ve fiyatın yükselmesini beklemektedir.

Rastgele Değil, Veriye Dayalı Yatırım Kararı Almak

Temel ve teknik analiz aracılığıyla fiyatın ucuz veya pahalı olduğunu belirleyerek daha doğru yatırım kararları verebilir, hangi varlığı tercih etmeniz gerektiğini tespit edebilirsiniz (örneğin, savaş dönemlerinde altın veya enerji sektörü artış gösterebilir). Piyasa davranışlarını analiz ederek duygu durumunuzu kontrol edebilir, rastgele karar almak yerine veriye dayalı işlem yapabilir ve en önemlisi başkalarına bağımlı kalmadan bireysel finansal yatırım kararlarınızı alabilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki bu iki yöntem de tek başına yeterli değildir. Eğer öyle olsaydı, yazılan kodlar ve yapay zekâlar çok daha iyi finansal kararlar verirlerdi.

Bu noktada, Trader Olmak Üzerine adlı yazımıza atıfta bulunarak, aslında işin büyük bir kısmının psikoloji ile ilgili olduğunu söyleyebiliriz. İşleme girebilme, işlemi sürdürebilme ve işlemden kâr alabilme gibi birçok faktör bulunmaktadır. Özetle, temel ve teknik analiz, yatırımcıların elini güçlendirerek doğru yatırım kararları vermelerini, psikolojilerini yönetmelerini ve risklerini ayarlamalarını sağlar.