Emin Gün Sirer: Blockchain’in nelere kadir olduğunu bu sene göreceğiz

Ava Labs’in CEO’su ve Cornell Üniversitesi profesörü Emin Gün Sirer ile BlockchainIST kurucusu ve Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Bora Erdamar, Bloomberg HT’de yayınlanan Finansal Teknoloji programına katıldı.

İki isim Blockchain teknolojisinin geleceği ve AVA’dan BlockchainIST ile Ava Labs arasındaki ortaklığa kadar pek çok konuya değindi.

“Bitcoin bekleneni veremedi”

Söze ilk olarak Emin Gün Sirer başladı. Sirer, Blockchain teknolojisinin iş dünyasını ve dünyanın çalışma şeklini bütünüyle değiştireceğini, bununla beraber Bitcoin’in bekleneni veremediğini söyledi. Sirer şöyle konuştu:

“Blockchain teknolojisi tamamen iş dünyasını ve dünyanın çalışma şeklini değiştirecek. Bu teknolojinin ilk kullanım alanı para çıkarmaktı. Bitcoin, ‘Ulusal para yerine yepyeni bir para kurmamız mümkün. Kendi başına değer tutan bir şey kurmamız mümkün ve bunu insanların internetten birbirlerine göndermeleri mümkün. Bununla biz doların hegemonyasını alt üst edeceğiz’ diye ortaya çıktı. Bu müthiş ve çok ilginç bir vizyon fakat çok zor bir vizyon. 10 seneyi geçti ve dolar hâlâ egemenliğini sürdürüyor, Bitcoin de maalesef bekleneni veremedi. Elbette çok yüksek paralar kazanıldı ama fiyatın daha da çıkması için çok şeyin değişmesi lazım ancak Bitcoin’in altyapısı onu kaldırmaya müsait değil. Bitcoin bugün saniyede 3-5 işlem yapabiliyor. Bugün İstanbul’un köprülerine baktığınızda saniyede geçen araba sayısı 3-5’tir zaten. Yani biz sırf köprüleri Bitcoin’e geçirsek Bitcoin orada takılacak ve daha fazlasını kaldıramayacak. Bunun yanında bir de merkeziyetsizlik sorunu var. Bitcoin ortaya ‘merkeziyetsiziz’ diye çıktı. Tek bir merkez yok ama bugün baktığımızda 19 tane madenci grubu var. Bitcoin’in blok zincirinin oluşturulması 19 Çinli madencinin elinde. Şimdi bu 19 madenciye gidip de hukuki işlem yapılamaz mı, çok kolay yapılır. 19 kişilik bir sistem yeterli değil. Söylemek istediğim, Satoshi Nakamoto mükemmel bir vizyonla ortaya çıktı ama maalesef ortaya çıkarttığı teknoloji o vizyonu o noktaya taşıyacak kapasitede değil.”

AVA’nın hedefi

Sirer, sözlerinin devamında AVA platformunun hedeflerinden bahsetti. Türk bilgisayar bilimcisi, dolara ya da Bitcoin’e kafa tutmak veya Ethereum gibi yeni bir bilgisayar kurmayı istemediklerini, amaçlarının el değiştirmesi güç finans enstrümanlarını Blockchain’e taşımak olduğunu söyledi:

“Blockchain’in A’dan Z’ye değiştireceği en büyük sektör finans sektörü olacak. Bugün finans sektöründe en alttan en yukarıya kadar bütün enstrümanlar bir firmanın elinde. Bugün hisse alım satımı yapacağım dediğiniz zaman, NYSE ve NASDAQ var. Onun dışında türevlere, opsiyonlara baktığımız zaman hepsinin kapalı sistemleri var. Şimdi yeni yeni enstrümanlar ortaya çıkıyor. Örneğin gayrimankuller bölünüyor, üniversitede okuyan öğrenciler okul masraflarını karşılamak için gelecekteki maaşlarının belirli bir yüzdesi karşılığında ödeme alıyorlar. Bunların bir şekilde uluslararası bazda el değiştirebilir, takas edilebilir olması gerekiyor. Bunu ortaya çıkaracak platformlar lazım. AVA’da bizim yapmak istediğimiz dolara ya da Bitcoin’e karşı kafa tutmak değil. Ethereum gibi yeni bir bilgisayar kurmak istemiyoruz. Bizim amacımız şu anda var olan şirketlerin bilançolarında yer alan fakat el değiştirmesi güç olan finans enstrümanlarını Blockchain’e taşımak ve tüm dünya bazında el değiştirmelerini sağlamak.”

“AVA’yı 1-2 ay içinde halka açacağız”

Daha sonra Sirer, AVA’nın ne zaman halka açılacağı konusuna açıklık getirdi. Sirer, önümüzdeki 1-2 ay içinde AVA’nın faaliyette olacağını ve bundan çok heyecan duyduklarını ifade etti.

Sirer’in sözleri şöyleydi:

“AVA’nın en büyük farkı temelinde bambaşka bir konsensüs protokolü yatması. Bütün bu Blockchain projelerinin altında yatan şey konsensüs protokolleridir. Bu konsensüs protokolleri benim alanımda 45 yıldır çok çalışılmış bir konu. Yüzlerce protokol var ve bu yüzlerce protokolün hiçbiri bu ölçekte bir kullanım için uygun değil. Bir sene önce ortaya çıkan Avalanche protokolü ise bambaşka çalışan bir protokol. Çok yüksek ölçekli ve çok hızlı. 1 ila 2 saniyede içerisinde karar alıyor ve saniyede 10,000 ila 20,000 arasında işlemi tamamlayabiliyor, on binlerce, hatta milyonlarca insanın birebir protokole katılmasını mümkün kılıyor. Ben bununla Silikon Vadisi’ne gittiğim zaman ne kadar meşhur yatırımcı varsa onlarla konuştuk. İlk konuştuğum üç kişiden 6 milyon dolar yatırım aldık. Bunlar arasında Andreessen Horowitz var, izleyicilerin belki Reddit’ten tanıdığı Serena Williams’ın kocası Alexis Ohanian var. Onun dışında Naval Ravikant’tan ve MetaStable ile Polychain gibi şirketlerden destek aldık. Onlar sayesinde ana sistemi kurduk. Önümüzdeki 1-2 ay içinde de halka açacağız ve ondan dolayı çok heyecanlıyız.”

“2020’den çok umutluyum”

Geride kalan 11 yılda Blockchain alanında yeteri kadar işlem hızı ve ölçeğe ulaşılamadığını vurgulayan Sirer, 2020’den çok umutlu olduğunu dile getirdi:

“Maalesef son 11 yılda kriptoda yeterli ölçeğe ve işlem hızına ulaşabilmiş değiliz ama 2020’den çok umutluyum. Bu teknolojinin nelere kadir olduğunu bu sene göreceğiz. 2020’nin bütün Blockchain camiası için çok farklı geçeceğinden eminim.”

Ava Labs & BlockchainIST iş birliği

Bu arada Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Bora Erdamar da Ava Labs ile bugün lansmanını yapacakları iş birliğinin kapsamı hakkında konuştu:

“Yüksek Lisans programımızın birçok projesi var. Aynı şekilde İstanbul Blockchain Okulu’ndan pek çok proje çıkıyor. Burada pek çok değerli fikir ortaya çıkmaya başladı ve en önemli ihtiyaç olan yetişmiş insan gücü büyüyor, ilerliyor. Bununla beraber proje fikirlerinin hayata geçirilebileceği düzgün teknolojiyi bulmakta gerçekten zorluk çekebiliyoruz. Burada ölçeklenebilirlik ve merkeziyesizlik gibi meseleler var. Biz ancak uygun bir platform ve konsensüs protokolünü kullandığımızda bu fikirler hayata geçebilecek. Biz burada Emin Hocam ile beraber AVA platformunu kullanarak birlikte Blockchain teknolojileri projeleri üreteceğiz.”

“Merkez bankası dijital parası konusunda da çalışmalarımız var”

Son olarak Sirer, Türkiye’nin çıkaracağı merkez bankası dijital parasının çok önemli bir gelişme olduğunu, kendilerinin de AVA platformu olarak bu konuda bazı çalışmalar gerçekleştirdiklerini belirtti:

“Türkiye’nin durumu aslında hiç fena değil. Bu alan yeni bir alan olduğu için bir anda dünyayı sıfırladı ve herkes o sıfırlanmış yerden başladı. O noktadan başladıktan sonra bazı ülkelerin öne atladığını görüyoruz. Örneğin İsviçre, Singapur, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve Amerika. Türkiye’de çok büyük bir genç kitlemiz var. Bu kitle kriptoyla iç içe. Ekonomik geçmişimizden dolayı da halk farklı değerler arayışında. Bu değerlerin kendisine ne katabileceğini biliyor ve bizde dijital değerlere bir aşinalık var. Tabi merkez bankasının çıkaracağı dijital para çok önemli bir şey. Bizim de AVA platformu olarak bu konuda bazı çalışmalarımız var. İletişimde olduğumuz insanlar var. Her şeyden önce insan kaynaklarımıza önem vermemiz gerekiyor. İkinci yapacağımız şey bu değerleri spekülatif meta olarak görmekten vazgeçip bunun üzerine teknolojik geliştirmeler yapmamız lazım. Bu olay o kadar yeni ki Türkiye’den çıkan bir grubun dünyaya açılıp büyük yeni değerler oluşturması gayet mümkün. Üçüncü yapılacak şey de hükümetin bu teknolojilere uygun hukuki altyapı hazırlaması.”