Büyük Balıkların Savaşı: Dünyanın En Kıymetli Şirketleri ve Varlıklarına Kıyasla Kripto Varlık Piyasası Nasıl Bir Pozisyonda?

Dünya genelinde alım satım yapan yüz milyonlarca insan var. Dünya nüfusunun yaklaşık %9’unun yatırımcı olduğu biliniyor. Bu çeşitlilikten ötürü dünyada kimi piyasaların toplam kıymetleri, başkalarına açık orta fark atmış durumda.

Dünyanın en bedelli varlık piyasalarına, şirketlerine ve tüm bu fotoğrafın içinde kripto varlık piyasalarının nerede olduğuna ve olabileceğine bakalım: 

Dünyanın en büyük alım satım süreçlerinin kalbi: Forex

Merkez bankalarının bankası olan Bank for International Settlements (BIS) Nisan 2022 bilgilerine göre Forex (FX) ya da Türkçesiyle “uluslararası döviz piyasası”, dünyadaki en büyük finansal piyasadır. Nisan 2022 itibarıyla tüm FX piyasasının günlük süreç hacmi 7,5 trilyon doları geçiyor.

Bu, Forex piyasasında yıllık olarak el değiştiren ölçünün 2,7 katrilyon dolar olduğu manasına geliyor. Fakat yeni Forex piyasasının toplam bedeli bilinmiyor. Yeniden de en son açıklanan bilgilere nazaran, Forex piyasasının toplam pahasının 2020 yılında 2,4 katrilyon dolar olduğu biliniyor.

Sadece yastık altı yapılmaması gereken altının piyasası toplamda 13,5 trilyon dolar bedelinde.

Değerli metallerin en başında altın geliyor. Altın, tarih boyunca bir kıymet deposu ve inançlı liman varlığı olarak kabul görmüştür. Şu anda, dünya genelinde yer altından çıkarılmış toplamda 244 bin metrik ton civarında altın olduğu varsayım ediliyor.

Altın, finansal piyasalarda ekseriyetle enflasyon ve belirsizlik dönemlerinde inançlı liman varlığı olarak tercih edilir. Merkez bankaları ve yatırımcılar, portföylerini çeşitlendirmek ve yatırımlarının pahalarını korumak maksadıyla altına yatırım yaparlar. Belirsizliğin az olduğu devirlerde ise yatırımcılar hisse senetleri ve kripto varlıklar üzere daha riskli varlıklara geçer.

Sadece telefon satışlarından ibaret olmayan Apple’ın bedeli 3 trilyon doların üzerinde.

Apple, Aralık 2023 prestijiyle toplam piyasa bedeli ile dünyanın en kıymetli şirketidir. Apple; iPhone telefonlarının yanı sıra bilgisayar, tablet, giyilebilir teknolojik eserler, internette müzik, sinema ve yazılım alanlarında hizmetlere sahip bir şirket olmasından ötürü bu pozisyona ulaştı.

Windows işletim sistemleri ile ünlü olan Microsoft’un toplam kıymeti 2,76 trilyon dolar.

Hepimiz Microsoft’u; Windows işletim sistemini geliştiren, bilgisayar bileşenleri satan, Bing arama motoru, bulut tahlilleri ve e-posta servisleri sunan Amerikalı bir teknoloji şirketi olarak biliyoruz. Fakat şirketin odaklandığı değişik bahisler da var.

Aslında Microsoft’un 225’ten fazla şirketi satın aldığı ve 64 şirketin pay senedini satın alarak bu şirketlere yatırım yaptığı bilinmektedir. Firma son vakitlerde yapay zekâya odaklanmış durumda.

Dünyanın en büyük petrol üretim şirketi Saudi Aramco, 2,13 trilyon dolar kıymetinde.

Saudi Aramco, Suudi Arabistan’ın ulusal petrol ve doğal gaz şirketidir. Dünyanın en büyük petrol üretim şirketidir. Petrol ve doğal gaz rezervlerinin bulunması, çıkarılması ve işlenmesinden sorumludur. Dünyanın ikinci en büyük kanıtlanmış ham petrol rezervine sahiptir.

Kısacası bir gün bu şirket işi bırakırsa tüm dünya genelinde büyük bir petrol krizi ortaya çıkabilir.

Google’ın çatı şirketi Alphabet’in pahası 1,69 trilyon dolar.

Alphabet (Google), dünyanın en kıymetli 5. şirketi. Şirket, Sundar Pichai liderliğinde faaliyet göstermekte ve dünya genelinde arama motorları, reklamcılık, bulut hizmetleri, donanım, yazılım, yapay zekâ ve biyoteknoloji eserleri ile geniş bir kullanıcı kitlesine hizmet vermekte.

E-ticaret web sitelerinin atalarından biri olan Amazon’un toplam bedeli 1,51 trilyon dolar.

Amazon.com Inc.; geniş bir eser yelpazesine sahip, alanında önder, Amerikan bir çevrim içi perakende şirketidir. Pek bilinmese de Amazon ayrıyeten bulut hizmetleri, çevrim içi reklamlar, dijital yayın akışı ve yapay zekâ hizmetleri sunuyor. Şirket, kendi açıklamalarına nazaran en büyük kitap, CD ve video koleksiyonuna sahip.

Altın kadar tanınan olmasa da birçok yerde kullanılan gümüşün piyasası 1,31 trilyon dolar ediyor.

Gümüş, endüstriyel uygulamalardan mücevherlere kadar geniş bir yelpazede kullanılan bir pahalı metaldir. Dünya genelinde toplamda 1.751.000 ton civarında gümüş madeni çıkarıldığı varsayım ediliyor (CPM Group Silver Yearbook 2019). Ancak endüstriyel uygulamalardan kaynaklanan kayıplar nedeniyle büyük ölçülerde gümüş kaybedildi veya yok oldu.

Gümüş; elektronik, fotoğraf sanayii, para basımı, takı imali ve anti bakteriyel özellikleri nedeniyle bir dizi alanda endüstriyel malzeme olarak kullanılır. Ayrıca gümüş, yatırımcılar ortasında altından sonra gelen tanınan bir bedel saklama aracıdır.

Sadece ekran kartı değil, birçok teknolojik alanda başkan bir şirket olan NVIDIA’nın kıymeti 1,17 trilyon dolar.

NVIDIA Corporation; ekran kartları, şahsî bilgisayarlar ve oyun konsolları için grafik işlemcileri ve yonga setleri geliştiren en büyük şirketlerden biri. Son vakitlerde yapay zekâ ve dijital ikiz çalışmalarıyla öne çıkmakta.

Sosyal medya akımını başlatan şirket Meta Platforms’un bedeli 854 milyar dolar.

Meta Platforms (eski ismiyle Facebook), Kasım 2023 prestijiyle 854 milyar dolarlık piyasa kıymeti ile dünyanın 7. en pahalı şirketi pozisyonunda.

28 Ekim 2021’de şirket, ismini geleceğin teknolojisi olarak isimlendirdiği, hem Metaverse’e uyması hem de uygulamalarını ve teknolojilerini tek bir şirket altında toplamak için Meta Platforms olarak değiştirdi. Fakat şirketin Meta Reality Labs isimli Metaverse teknolojisine odaklanan kısmı 2019’dan beri 46,5 milyar dolarlık ziyan yazdı.

Meta Platforms, kendini toplumsal teknoloji şirketi olarak isimlendirmekte. Toplumsal medyaya ek olarak dijital iletişim alanında da faal bir rol oynuyor. Sahip olduğu şirketler ortasında Facebook, Instagram, Threads ve WhatsApp üzere günlük hayatta sıklıkla kullanılan uygulamalar yer almakta.

Dünyanın en başarılı yatırımcılarından Warren Buffett’ın şirketi olan Berkshire Hathaway, 767 milyar dolar değerlemeye sahip.

Berkshire Hathaway Inc., Amerikalı bir holding şirketidir ve dünyanın en başarılı yatırımcılarından biri olan Warren Buffett’ın liderliğinde. Warren Buffett, 2023 Forbes zenginler listesinde nazaran 106 milyar dolarlık serveti ile dünyanın en güçlü 5. ismi.

Berkshire Hathaway şirketinin yatırım yaptığı kesimler ortasında sigorta, güç, perakende, finansal hizmetler ve üretim bulunmakta. Apple, Coca-Cola, General Motors ve HP Inc. üzere şirketlerde yatırımı var. Yatırım yaptığı kesimler ortasında en yüksek getirileri sigorta hizmetleri ve üretim şirketlerinden elde etmekte.

Peki bu denklemde Bitcoin ve kripto varlıklar nerede kalıyor?

10 Kasım 2021’de toplam kripto varlık piyasasının değeri 3 trilyon dolar ile rekor kırdı. Bunun ardındaki en büyük isim ise Bitcoin’di. Tıpkı gün Bitcoin fiyatı 69.000 doların üzerine çıkarak ATH (tüm vakitlerin en yüksek seviyesi) yaptı. O gün, Bitcoin piyasasının toplam kıymeti ise 1,302 trilyon dolara yükseldi.

Günümüze gelecek olursak, Bitcoin’in toplam pahası 855 milyar dolar civarında ve bu, Bitcoin’i en büyük varlık ve piyasalar listesinde Meta Platforms’un üstüne getiriyor.

Ayrıca şu anda toplam kripto varlık piyasasının kıymeti 1,58 trilyon dolardır. Böylelikle kripto varlık piyasası hem gümüş piyasasından hem de Amazon şirketinden daha pahalı bir piyasa oluyor.

Yukarıdaki varlık ve şirketlerin toplam değerlemeleri değişmez ve tıpkı vakitte Bitcoin ve geri kalan kripto varlık piyasası 10 Kasım 2021 günü düzeylerine gelir ise bu kripto piyasasını 3 trilyon dolarlık değerlemenin üzerine çıkaracaktır. Böylelikle dünya genelinde en bedelli piyasa sıralamasında kripto varlıklar 3. sıraya gelecektir.

3 trilyon dolarlık değerlemenin üzerindeki artışlar ise kripto varlık piyasasının sıralamasını değiştirmeyecektir. Bunun nedeni, 14 trilyon dolarlık altın ve 2,4 katrilyon dolar olduğu düşünülen Forex piyasasıdır.

Yine de Bitcoin, tüm dünyaya dijital altın olduğunu kanıtlarsa 14 trilyon dolarlık altın piyasasının birazını kendine çekebilir. Böylelikle bir durumda tahminen de 2’nciliğe oynayabilir.

Ancak o günlere gelene kadar Bitcoin piyasasının kırk fırın ekmek yemesi gerekiyor üzere duruyor.

Diğer iktisat ve kripto varlık içeriklerimiz: