Bitcoin ve altcoin piyasası büyük ölçüde yasal tabana kavuşmadı. Bu yüzden menkul değer statüleri hala belgisiz. Borsalar ve kripto geliştiricileri, çeşitli finansal yargı alanlarında yasalar dahilinde faaliyet gösterme konusunda temkinli davranıyorlar. Pekala hangi kripto paralar için menkul değer vurgusu yapılamayacak. İşte o 5 altcoin.
Howey Testi nedir?
SEC, hangi coinlerin menkul değer olarak nitelendirileceğini belirlemek için Howey Testini önermişti. Bu test, bir şeyin menkul değer olarak sınıflandırılabilmesi için “başkalarının eforlarından elde edilecek makul bir kâr beklentisiyle ortak bir teşebbüse para yatırımı” içermesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Artık Howey Testini Bitcoin ve altcoin piyasasına uygulayalım. Kriterler neler:
- Paraya Yatırım: Bitcoin ve altcoin piyasasına yatırım yapmak para içerdiği için kripto paralar bu kriteri geçer.
- Ortak Bir Teşebbüs: Bu kriter bir dereceye kadar karşılanmaktadır. Örneğin, kripto borç verme hizmetlerinde, müşteriler paralarını bir borsanın nasıl kullandığına bağlı olarak sabit yahut değişken bir kar beklentisiyle ödünç verirler.
- Kâr beklentisi: Birçok altcoin yatırımcısı kâr etmeyi amaçlasa da, kâr için değil servet deposu olarak kullanılan ve bir menkul değerden çok para ünitesi olarak sınıflandırılan stablecoinler üzere istisnalar da vardır.
- Başkalarının Eforları: Burada kriptolar ekseriyetle testi geçemez. Zira yatırımcıların kâr elde etmesini sağlamak için ekseriyetle üçüncü bir taraf yer almaz. Bu daha çok kolektif piyasa hassaslığı ve yatırımcı faaliyetleriyle ilgilidir. Lakin vakit zaman, üçüncü tarafların iştiraki nedeniyle, stablecoinler ve kripto staking ve borç verme hizmetleri üzere muhakkak durumlar bu testi geçebilir.
Şimdi ise karışık sonuçlar ortaya çıkıyor. Bu kılavuz prensiplere karşın, SEC’in kriterlerinin hangi Altcoin kümesini menkul değer olarak etiketlemesi gerektiği konusunda baş karışıklığı devam ediyor. Bilakis, emtialar ticaretin kullandığı, misal tıptaki öbür mallarla ikame edilebilen, değiştirilebilir temel mallardır. Kimi kriptolar, bilhassa de Bitcoin, emtia olarak kabul edilmiştir. Zira muhakkak bir varlık onu ihraç etmemiştir ve pahaları temel bir şirketin performansına bağlı değildir.
5 Altcoin için menkul değer tarifi mümkün değil
İlk sırada elbette altcoin Ethereum yer alıyor. SEC daha evvel Ether’in de bir menkul değer olmadığını belirtmişti. Zira Ethereum ağının da gereğince merkezi olmadığını açıklamıştı. İkinci sırada DOT var. ABD Menkul Değerler ve Borsa Kurulu (SEC) Polkadot’un menkul değer olmadığını resmi olarak ilan etmedi. Polkadot ağının geliştirilmesinden sorumlu olan Web3 Vakfı, DOT’un ABD maddelerine nazaran menkul değer tarifini karşılamadığını savunuyor.
Üçüncü sırada Ripple’ın XRP’si var. SEC, 2020’den beri altcoin XRP’nin gerisindeki şirket olan Ripple’a karşı yasal bir savaş içinde. SEC, Ripple’ın kayıtsız bir menkul değer satışı (XRP) gerçekleştirdiğini argüman etmişti. İşin değişik yanı, SEC’in davadaki menkul değer coinleri listesinde XRP’den hiçbir yerde bahsedilmemesi. Bu yüzden XRP tokenleri bir defa daha yükselişe geçti. Coin, 2023 yılının 2. çeyreğinde büyük bir fiyat artışı yaşadı ve yaklaşık 0,50 dolara ulaştı.
Diğer altcoinler
Dördüncü sırada altcoin EWT yer alıyor. Energy Web Chain SEC tarafından bir menkul değer olarak kabul edilmemekte. EWT, menkul değer dışı statüsünü belirlemek için gerekli ahenk tedbirlerini takip etmiştir. Energy Web Chain ve SEC konferans ve etkinliklerde birlikte çalışıyor.
Btcpiyasasi.com olarak baktığımızda Beşinci sırada Stacks (STX) yer alıyor. Evvelden Blockstack olarak bilinen Hiro, Stacks token’ının (STX) artık bir menkul değer olmadığını belirtti. Bu nedenle Hiro’nun SEC’e yıllık rapor sunmayı bırakacağını duyurdu. Şirket, daha evvel Stacks’in “tedbir bolluğu nedeniyle” menkul değer olarak ele alındığını söylüyor. Artık şirket, Stacks ekosistemini merkezsizleştirme kelamını yerine getirdiğine inanıyor. Zira daha geniş Stacks ekosisteminin ardında merkezi bir idare otoritesi yok.